ប្រធានបទ ៖ ជំងឺមហារីក

មហារីក សំដៅលើជំងឺមួយចំនួនធំដែលត្រូវបានកំណត់ដោយការវិវឌ្ឍន៍នៃកោសិកាខុសប្រក្រតី ដែលបែងចែកដោយមិនអាចគ្រប់គ្រងបាន និងមានសមត្ថភាពជ្រៀតចូល និងបំផ្លាញជាលិការាងកាយធម្មតា។ ជំងឺមហារីកជារឿយៗមានសមត្ថភាពរីករាលដាលពាសពេញរាងកាយយ៉ាងលឿន។

 
ប្រធានបទ ៖ ជំងឺមហារីក

ជំងឺមហារីកគឺជាមូលហេតុចម្បងទីពីរនៃការស្លាប់នៅក្នុងពិភពលោក​ ប៉ុន្តែអត្រារស់រានមានជីវិតកំពុងមានភាពប្រសើរឡើងសម្រាប់ជំងឺមហារីកជាច្រើនប្រភេទ ដោយសារភាពប្រសើរឡើងនៃការពិនិត្យ ការព្យាបាល និងការការពារជំងឺមហារីក។

សញ្ញា និង​រោគ​សញ្ញា​ដែល​បង្ក​ឡើង​ដោយ​ជំងឺ​មហារីក​ ​ខុស​គ្នា​អាស្រ័យ​លើ​ផ្នែក​ណា​មួយ​នៃ​រាង​កាយ​ដែល​ត្រូវ​បាន​ប៉ះពាល់។

រោគសញ្ញាទូទៅមួយចំនួនដែលទាក់ទង ប៉ុន្តែមិនជាក់លាក់ចំពោះជំងឺមហារីករួមមាន៖

  • អស់កម្លាំង
  • ដុំក្រាស់ដែលអាចមានអារម្មណ៍ថានៅក្រោមស្បែក
  • ការផ្លាស់ប្តូរទម្ងន់
  • ស្បែកប្រែប្រួលដូចជា លឿង ខ្មៅ ឬក្រហមនៃស្បែក ដំបៅដែលមិនជាសះស្បើយ ឬផ្លាស់ប្តូរទៅជាប្រជ្រុយដែលមានស្រាប់
  • ក្អកជាប់រហូត ឬពិបាកដកដង្ហើម
  • ពិបាកលេប
  • ស្អក
  • មិន​ស្រួល​ខ្លួន​បន្ទាប់​ពី​ញ៉ាំ​រួច​
  • ឈឺសាច់ដុំ ឬសន្លាក់រ៉ាំរ៉ៃ
  • គ្រុនក្តៅរ៉ាំរ៉ៃ ឬបែកញើសពេលយប់
  • ហូរឈាម ឬស្នាមជាំដោយមិនដឹងខ្លួន ។

កត្តាដែលគេស្គាល់ថាបង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺមហារីករួមមាន ៖

  1. អាយុ៖ ជំងឺមហារីក​អាច​ប្រើ​ពេល​រាប់​ទសវត្សរ៍​ដើម្បីដឹងការវិវឌ្ឍន៍នេះជំងឺនេះ។ មូលហេតុភាគច្រើនត្រូវបានគេធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យថាមានជំងឺមហារីកអាចមានអាយុចាប់ពី 65 ឆ្នាំឡើងទៅ ឬធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យឃើញនៅគ្រប់វ័យ។
  2. ទម្លាប់៖ របៀបរស់នៅមួយចំនួនត្រូវបានគេដឹងថាអាចបង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺមហារីក ។ ការជក់បារី ការផឹកស្រាច្រើនក៍អាចបង្កហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកផងដែរ។
  3. ប្រវត្តិគ្រួសារ៖ លក្ខខណ្ឌតំណពូជ។
  4. លក្ខខណ្ឌសុខភាព៖ ស្ថានភាពសុខភាពរ៉ាំរ៉ៃមួយចំនួន ដូចជាជំងឺរលាកពោះវៀនធំ អាចបង្កើនហានិភ័យនៃការវិវឌ្ឍន៍ទៅជាជំងឺមហារីកមួយចំនួន។
  5. បរិស្ថាន៖ បរិស្ថានជុំវិញយើងអាចមានសារធាតុគីមីដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ដែលអាចបង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺមហារីក។ ទោះបីជាអ្នកមិនជក់បារីក៏ដោយ អ្នកអាចស្រូបផ្សែងបារី ប្រសិនបើអ្នកទៅកន្លែងដែលមនុស្សកំពុងជក់បារី ឬប្រសិនបើអ្នករស់នៅជាមួយអ្នកដែលជក់បារី សារធាតុគីមីនៅក្នុងផ្ទះ ឬកន្លែងធ្វើការ។

ប្រភព ៖ Mayo Clinic                           អត្ថបទ ៖ កា