ប្រធានបទ ៖ ជំងឺមហារីកបំពង់ទឹកប្រមាត់ (Cholangiocarcinoma)
ជំងឺមហារីកបំពង់ទឹកប្រមាត់ គឺជាប្រភេទមហារីកដែលមានទម្រង់នៅក្នុងបំពង់តូច (បំពង់ទឹកប្រមាត់) ដែលផ្ទុកទឹកប្រមាត់។បំពង់ទឹកប្រមាត់តភ្ជាប់ថ្លើមទៅនឹងថង់ទឹកប្រមាត់ និងពោះវៀនតូច ។ ជំងឺមហារីកបំពង់ទឹកប្រមាត់ ភាគច្រើនកើតឡើងចំពោះមនុស្សគ្រប់វ័យ ប៉ុន្តែវ័យដែលប្រឈមនឹងការកើតជំងឺនេះគឺមានអាយុលើសពី 50 ឆ្នាំឡើងទៅ។
ជំងឺមហារីកបំពង់ទឹកប្រមាត់បែងចែកតាមប្រភេទ៖
- មហារីកពោះវៀនធំកើតឡើងនៅផ្នែកនៃបំពង់ទឹកប្រមាត់ក្នុងថ្លើម ហើយជួនកាលត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ជាប្រភេទមហារីកថ្លើម។
- មហារីកបំពង់ទឹកប្រមាត់ កើតឡើងនៅក្នុងបំពង់ទឹកប្រមាត់នៅខាងក្រៅថ្លើម។ ប្រភេទនេះហៅថា perihilar cholangiocarcinoma ផងដែរ។
- មហារីកពោះវៀនធំ កើតឡើងនៅផ្នែកនៃបំពង់ទឹកប្រមាត់ ដែលនៅជិតពោះវៀនតូចបំផុត។ ប្រភេទនេះ ហៅថា extrahepatic cholangiocarcinoma ។
សញ្ញា និងរោគសញ្ញានៃជំងឺមហារីកប្រមាត់មានដូចជា៖
1. ស្បែករបស់អ្នកលឿង និងភ្នែកស
2. ស្បែករមាស់ខ្លាំង
3.លាមកពណ៌ស
4. អស់កម្លាំង
5. ឈឺពោះផ្នែកខាងស្តាំ ខាងក្រោមឆ្អឹងជំនី
6. ស្រកទម្ងន់ដោយមិនព្យាយាម
7. គ្រុនក្តៅ
8. បែកញើសពេលយប់
9. ទឹកនោមពណ៌ងងឹត ។
កត្តាហានិភ័យ
កត្តាដែលអាចបង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកពោះវៀនធំរួមមាន៖
- ជំងឺថ្លើមរ៉ាំរ៉ៃ
- បញ្ហាបំពង់ទឹកប្រមាត់
- ប៉ារ៉ាស៊ីតថ្លើម
- អាយុច្រើន
- ការជក់បារី
- ជំងឺទឹកនោមផ្អែម
- តំណពូជ។
ប្រភព ៖ Mayo Clinic អត្ថបទ ៖ កា